Kolejna rewolucja lub – uczciwiej pisząc – prawie rewolucja zakończyła się porażką. Zanim się zaczęła. Teheran już nie powstanie, system polityczny się nie zmieni, a Mahmud Ahmadineżad utrzyma swoją prezydenturę. Co prawda takie rozumowanie nie wydaje się niczym sensacyjnym, jednakże część komentatorów popłynęła z prądem i uwierzyła, że władza ajatollahów w Iranie to domek z kart, który można przewrócić przy pomocy Twittera.
W murze, co trzeba przyznać, powstała dziura, której załatanie będzie niemal niemożliwe. Iran będzie coraz bardziej prozachodni i konserwatyści będą musieli za kilka lat odpuścić. Ten moment zdecydowanie jeszcze nie nadszedł. To nieprzyjemne, ale im gorsza jest sytuacja gospodarcza Iranu, tym lepiej dla demokratycznych poglądów w tym kraju.
Trzeba przyznać, że Ali Chamenei postępował rozsądnie. Zdecydowany wobec demonstrantów, nie dopuścił przy tym do ich rzezi. Musawiemu zabrakło determinacji i charyzmy. Media przeceniły również poparcie dla reformatorów, bo poza bananową częścią Teheranu, zabrakło większych protestów. Rada Strażników Konstytucji już orzekła, że wyniki są wżne, a liczenie 10% głosów nie przyniosło zmian. „Ostudzająco” na kreowanych na potencjalnych liderów opozycji – Rafsandżaniego i Chatamiego – wpłynęło też aresztowanie członków ich rodzin.
Jeśli rewolucja (kontrrewolucja?) miałaby wybuchnąć, miałoby to miejsce w zeszłym tygodniu. Pomimo tego, że irańskie władze blokują media, to niewątpliwie słyszelibyśmy o gigantycznych protestach czy manifestacjach. Pomysł Mir Hosejna Musawiego zakładający ogłoszenie strajku generalnego chyba też nie wypalił. Zresztą – miałby sens tylko wtedy, gdyby zastrajkowali pracownicy z sektora naftowego i gazowego. Musawi wydaje się być pogodzony z porażką, zresztą – nie oczekiwałbym, by na czele (kontr)rewolucji stanął funkcjonariusz systemu. Wolność tak, ale reglamentowana. Wbrew temu, co się mówi, to był bardziej pozór wyboru. Podkreślał to chociażby Barack Obama.
To właśnie prezydent Stanów Zjednoczonych może okazać się zwycięzcą tych wyborów. Nie dał się sprowokować do flirtu z irańską „opozycją” i będzie chciał doprowadzić do rozmów z Ahmadineżadem. Ten oczywiście będzie kilka miesięcy stroił fochy, ale w końcu doceni amerykańskie niemieszanie się w wewnętrzne sprawy Teheranu. Może się okazać, że nie zawsze skuteczna jest polityka Chucka Norrisa i „Strażnika Teksasu”. Cisza amerykańska, jakże wymowna w kontekście przemówienia kairskiego, jest elementem chłodnej kalkulacji. Administracja oszacowała, że nie ma szans na realne zmiany w Iranie, po co więc marnować zdobyte wcześniej żetony do gry?
Kwestią sporną będzie oczywiście rozstrzygnięcie problemu, czy wybory były sfałszowane? Ja przychylam się do opinii, że wynik był prawdopodobnie poprawiony o kilka-kilkanaście procent. Raczej nie warto wierzyć „newsom”, jakby stary-nowy prezydent uzyskał 12% głosów. Dotarcie do prawdy będzie niemal niemożliwe.
Opozycja odpuściła – przede wszystkim zabrakło jej armat. Mówiło się dużo o poparciu dla Musawiego, o zakulisowych „zagrywkach” Rafsandżaniego i nic z tego nie wyszło. W mediach pojawiały się nawet informacje, że wojsko zamierza przejść na stronę protestujących, ale były to czyste, poparte tylko myśleniem życzeniowym, spekulacje. To, że wojsko do kogoś nie strzeało może oczywiście oznaczać, że przechodzi na jego stronę, ale z reguły jest to przesłanka sugerująca, że generałowie nie dostali i nie wydali takich rozkazów. Niektórym trudno w to uwierzyć, ale system islamski w Iranie ma legitymizację, nawet wśród zwolenników Mira Hosejna Musawiego.
Wybory, wybory i po wyborach. Ahmadineżad jako prezydent to smutna konieczność i beznadziejna polityka gospodarcza polegająca na marnotrawieniu budżetowych pieniędzy. W Iranie powstał zalążek społeczeństwa obywatelskiego. Teraz od reformatorów zależy, czy rozwiną swoją działalność. Muszą skierować do ludzi konkretną ofertę. Musawi nie przedstawił żadnych poważnych propozycji ekonomicznych. Młodzi ludzie chcą pracować i rozwijać się, a to jest możliwe, owszem, ale na razie poza Iranem. A jest to przecież kraj o niesamowitym potencjale.
Szczególnie, że w tle rozgrywa się poważniejsza gra – o stanowisko rahbara po śmierci Alego Chameneia….
Hej, dobra, zimna kalkulacja! Ale mam dwie sprawy:)
1) napisałeś: „im gorsza jest sytuacja gospodarcza Iranu, tym lepiej dla demokratycznych poglądów w tym kraju.” Czy nie obawiasz się, że im gorzej wewnątrz Iranu, tym bardziej rządzący będą chcieli odwrócić uwagę społeczeństwa siejąc zamęt w sprawach zagranicznych? Na to pewnie nigdy nie ma dobrej odpowiedzi, wyjdzie w praniu, ale czy widzisz taką możliwość znając i analizując zachowania przywódców Iranu?
2) napisałeś: „nie oczekiwałbym, by na czele (kontr)rewolucji stanął funkcjonariusz systemu” – w Stanach były komentarze zastanawiające się, czy Musawi może być drugim Jelcynem. Precedens jest:) Czy myślisz, że Musawi nie ma charyzmy, czy raczej to kwestia wewnętrznych układów, które uniemożliwiły mu „wyskoczenie” na lidera z prawdziwego zdarzenia?
Pozdrawiam:)
1. Jestem przekonany, że przywodcy iranscy beda probowali zwrocic wzrok mlodych Iranczykow na progatm atomowy i kwestie izraelskie. Maja jednak pewien problem – pewnych spraw nie przeskocza. Mlody Iranczyk nie bedzie zupelnie zainteresowany programem atomwoym, dopoki nie bedzie mial stabilnej pozycji gospodarcze.
Sama miloscia tez nie mozna zyc ;).
Inna sprawa, czy Chamenei i Ahmadinezad nie stwierdza, ze warto troche z Zachodem porozmawiac. Wszakze wstpaienie do WTO czy zniesnienie embarga niewatpliwie wplyneloby korzystnie na stan gospodarki.
Wstrzemiezliwosc Obamy to nie przypadek, on na rozmowy z Iranem bardzo liczy.
2). Mysle, ze chodzi tutaj zwyczejnie o jego poglady. Musawi moze i chcialby zostac prezydentem, ale niekoniecznie chcialby konca republiki islamskiej. Poza tym uwazam, ze nie jest to urodzony lider, a przypadkowo zostal w takiej roli przywodcy „opozycji” (cudzyslow nieprzypadkowy)
A wewnetrzne uklady? Nautralnie, ze rowniez mu nie pomogly. Zwyczajnie nie mial armat ani checi. Byc moze wycofanie to najrozsadniejsze wyjscie.
Pozdrawiam serdecznie.